6 lưu ý quan trọng khi thiết kế nhà cho người lớn tuổi

Phân chia nhà vệ sinh thành 3 khu vực để giảm nguy cơ trượt ngã, ưu tiên sử dụng nội thất tối giản và hệ thống tự động… sẽ mang lại môi trường sống an toàn và thoải mái cho người cao tuổi. Dưới đây là 6 điều mà các gia chủ cần lưu ý khi thiết kế nhà cho người lớn tuổi.

1. Bố trí các khu vực sinh hoạt hợp lý

Để giảm thiểu quãng đường di chuyển, không gian sinh hoạt của người lớn tuổi (như phòng ngủ, phòng khách, vườn…) nên được sắp xếp gần thang máy hoặc thang bộ. Phòng ngủ nên có nhà vệ sinh riêng để thuận tiện sử dụng, đặc biệt vào ban đêm.

Khi thiết kế phòng ngủ cho hai người lớn tuổi, nên bố trí hai giường riêng thay vì một giường đôi. Điều này giúp nếu một người trằn trọc hoặc thức giấc giữa đêm, người còn lại sẽ không bị ảnh hưởng, đảm bảo giấc ngủ ổn định.

2. Thiết kế thang máy kết hợp thang bộ

Chuyên gia khuyến nghị lắp đặt thang máy, ngay cả khi nhà chỉ có 2-3 tầng. Theo các chuyên gia, đây là một khoản đầu tư hợp lý, mang lại sự an toàn cho người lớn tuổi. Thang máy giúp họ dễ dàng di chuyển lên phòng thờ hoặc sân thượng – những nơi họ thường lui tới để chăm sóc cây cối hoặc thắp hương.

Đối với thang bộ, gia chủ nên tránh thiết kế thang xoắn, chéo, bậc hình tam giác hay chia bậc tại góc 90 độ, vì điều này gây khó khăn cho người già và trẻ em khi di chuyển. Cần đảm bảo bậc thang không quá cao (dưới 15 cm) và chiều rộng tối thiểu là 26 cm để người lớn tuổi có thể bước đi nhẹ nhàng và an toàn.

6 lưu ý quan trọng khi thiết kế nhà cho người lớn tuổi 3

3. Phân chia nhà vệ sinh thành 3 khu riêng biệt

Phòng vệ sinh nên được chia thành ba khu vực: bồn cầu, lavabo và khu tắm ướt. Việc phân chia này giúp người lớn tuổi dễ nhận biết, đồng thời giảm nguy cơ trượt ngã khi di chuyển. Chuyên gia khuyến cáo không nên sử dụng dép riêng trong nhà vệ sinh vì điều này có thể làm giảm độ bám của chân với sàn, gây khó khăn khi di chuyển.

Trong khu vực tắm, nơi thường xuyên tiếp xúc với nước, gia chủ nên chọn loại đá lát sàn có bề mặt nhám để tăng độ ma sát và giảm nguy cơ trượt chân. Các khu vực khác trong phòng vệ sinh nên được trang bị tay vịn hoặc tay nắm khẩn cấp. Hệ thống này, thường được thiết kế với dây giật, cho phép người sử dụng phát tín hiệu nếu xảy ra tình huống khẩn cấp.

4. Không lắp cửa mở vào trong cho nhà vệ sinh

Cửa mở vào trong có thể gây khó khăn và bất tiện khi cần phá cửa trong các tình huống khẩn cấp. Việc cửa mở vào trong cũng làm thu hẹp không gian phòng tắm, khiến người lớn tuổi di chuyển khó khăn và cản trở việc cứu trợ từ bên ngoài.

Thay vào đó, gia chủ nên chọn cửa mở ra ngoài hoặc cửa trượt cho phòng vệ sinh. Cửa trượt sẽ an toàn và tiện lợi hơn trong quá trình tháo lắp và sử dụng. Theo kiến trúc sư, đây cũng là yêu cầu bắt buộc trong thiết kế của nhiều bệnh viện, giúp phòng ngừa rủi ro và dễ dàng tiếp cận bệnh nhân khi cần thiết.

6 lưu ý quan trọng khi thiết kế nhà cho người lớn tuổi 4

5. Lắp đặt hệ thống tự động và cảm biến ánh sáng

Thay vì sử dụng công tắc truyền thống, gia chủ nên lắp đặt hệ thống cảm biến ánh sáng. Đèn sẽ tự động bật và tắt khi người lớn tuổi thức dậy vào ban đêm và di chuyển đến phòng vệ sinh. Hệ thống này có chi phí hợp lý, dễ lắp đặt, giúp người lớn tuổi dễ dàng quan sát đường đi và sử dụng không gian an toàn hơn.

Ngoài ra, việc ứng dụng các thiết bị tự động cũng giúp giảm bớt thao tác cho người lớn tuổi. Ví dụ, gia chủ có thể lắp thùng rác tự động mở khi đưa tay tới gần, thay vì phải dùng chân để mở nắp. Các thiết bị như vòi rửa và bồn cầu cũng nên có chức năng tự động để tăng cường tiện nghi và đảm bảo an toàn.

6. Tối giản nội thất

Gia chủ nên tránh các thiết kế có nhiều góc cạnh, sắc nhọn và ưu tiên sử dụng các đường bo tròn, mềm mại để giảm nguy cơ va chạm. Các góc và cạnh, đặc biệt là cạnh lavabo, nên được trang bị đệm cao su bảo vệ để tránh chấn thương.

Ngoài ra, cần hạn chế việc bày biện quá nhiều đồ đạc trong không gian, chỉ nên sử dụng những vật dụng cơ bản và cần thiết. Kiến trúc sư khuyên rằng nên gắn cố định các đồ vật để giảm nguy cơ gây nguy hiểm, đặc biệt là cho người lớn tuổi có tầm nhìn hạn chế, dễ vấp ngã.